Trzęślice, jakby je opisać… może tak… niezwykłe w swojej prostocie, zachwycające formą architektoniczną i czarujące zwiewnymi kwiatostanami, to według mnie jedne z najpiękniejszych traw ozdobnych. Przypomniała mi się pewna, smutna zresztą, sytuacja. Któregoś razu udzielałam klientce informacji na temat traw, którymi postanowiła udekorować swój ogród. Kiedy podeszłyśmy do trzęślic (mowa tu akurat o trzęślicy trzcinowatej Fontane), nie zdążyłam wypowiedzieć ani słowa, a ona: -Nie, nie te nie, to takie zwykłe trawsko! Uśmiechnęłam się ironicznie i pomyślałam sobie, że no cóż, tak jak do wina wytrawnego i oliwek, tak i do zielonego, „zwykłego trawska trzeba dojrzeć”, aby móc zobaczyć jego prawdziwe piękno… A klientka postawiła na „pasiaste”.

Rodzaj Molinia liczy od 2 do 5 gatunków naturalnie występujących na terenie Euroazji. Do naszej rodzimej flory należy:

trzęślica modra (Molinia caerulea) – tworzy zbite kępy zielonych, szorstkich i płaskich liści osiągających razem z kwiatostanami do 120 cm wysokości. Kwiatostan to wąska brunatnofioletowa wiecha pokazująca się w środku lata. Pod jesień kępa przebarwia się na złotożółto. Preferuje stanowiska słoneczne lub cieniste. Będzie rosła na różnych glebach od kwaśnych do wapiennych, byleby wilgotnych. Ten gatunek porasta m.in. wilgotne łąki i bora sosnowe.

trzęślica trzcinowata (Molinia arundinacea) – tworzy kępy zielonych, szerokich liści dorastających razem z kwiatostanami do 2 m wysokości. Pod jesień liście przebarwiają się na żółto. Kwiatostany to zielonkawe lub fioletowawe wiechy, wyginające się lekko na boki i tworzące uroczy wachlarz. Preferuje stanowiska słoneczne. Tolerancyjna wobec różnego rodzaju gleb, byleby nie zabrakło wilgoci w podłożu. Ten gatunek występuje m.in. na wilgotnych, ubogich terenach, a także w widnych lasach sosnowych.

Powyższe wyodrębnienie trzęślic traktuje je jako dwa osobne gatunki, jednak według najnowszej klasyfikacji Molinia arundinacea jest podgatunkiem Molinia caerulea.

Niektóry odmiany Molinia caerulea:

• Edith Dudszus – dorasta do 120 cm wysokości z kwitnieniem, liść zielony potem żółty, charakterystyczne prawie czarne łodygi, gęste kwiatostany lekko wyginające się na boki.
• Heidebraut – dorasta do wysokości ponad 120 cm z kwitnieniem, liść zielony potem złotożółty, kwiatostany wyginające się na boki.
• Moorhexe – dorasta do 120 cm wysokości z kwitnieniem, tworzy zwartą kępę zielonych liści potem złotożółtych, kwiatostany prawie czarne, odmiana wyprostowana.
• Variegata – dorasta do 75 cm wysokości z kwitnieniem, zwarta, kulista w kształcie odmiana, liść paskowany zielono-żółtokremowy. Kwiatostany wyginające się na bok.

Niektóre odmiany Molinia caerulea subsp. arundinacea (lub Molinia arundinacea):

• Karl Foerster – dorasta do ponad 1.50 m wysokości z kwitnieniem, liść zielony potem czerwnawobrązowy, odmiana wyprostowana z lekko wyginającymi się drobnymi kwiatostanami, tworzy delikatny wachlarz.
• Skyracer – dorasta do 2.5 m wysokości z kwitnieniem, liść zielony potem złotożółty, odmiana tworzy wąską kępę z wyprostowanymi kwiatostanami.
• Transparent – dorasta do 1.80 m wysokości z kwitnieniem, liść zielony potem żółty, kwiatostany wysoko ponad liśćmi.
• Windspiel – dorasta do 2 m wysokości z kwitnieniem, liść zielony potem złotobrązowy, posiada bardzo giętkie łodygi, które podczas wietrznej pogody uginają się do samej ziemi.
• Fontane – dorasta do 2 m wysokości razem z kwitnieniem, liść zielony potem czerwonawobrązowy, kwiatostany wyginają się na boki, tworząc przepiękną fontannę.

Trzęślice to zimnolubne trawy, niemniej jednak pierwsze liście pojawiają się dopiero późną wiosną. Trawy te nie tolerują wysokich temperatur i dużej wilgotności . W takich warunkach większość z nich często choruje i nie wygląda atrakcyjnie.

Do zabiegów pielęgnacyjnych należy:

• obcinanie zeschniętych łodyg i kwiatostanów najlepiej wczesną wiosną (warto zostawić sobie przecież w zimie jakąś ozdobę w ogrodzie),
• ściółkowanie, zapobiegające wyparowywaniu wody z podłoża,
• odmładzanie starych egzemplarzy poprzez podział kępy.

Do chorób wirusowych atakujących trzęślice należy:

• MoSkV – Molinia Streak Virus – słaby wzrost rośliny, żółknięcie, opóźnione kwitnienie, na liściach pojawiają się charakterystyczne smugi.

Do chorób grzybowych atakujących trzęślice należy:

• rdza (Puccinia spp.)

Odporna na szkodniki.