Tawułki to bardzo atrakcyjne, długowieczne byliny, naturalnie występujące we wschodniej Azji i Ameryce Północnej. Spotkać je tam można w wilgotnych lasach, górskich wąwozach lub przy brzegach potoków. Większość odmian tawułek dostępnych dziś na rynku ogrodniczym, to krzyżówki powstałe m.in. z następujących gatunków: tawułka chińska, tawułka japońska, tawułka pojedynczolistna, tawułka taquetii oraz tawułka Thunberga. Osobą, która przyczyniła się do popularyzacji tawułek i wprowadzenia większości ich odmian na rynek jest George Arends, niemiecki botanik. Do krzyżówek posłużyły mu cztery gatunki tawułek: japońska, chińska, Thunberga i astilboides. Tawułki wyprodukowane przez Arendsa, noszą jego nazwisko, stąd tawułka Arendsa.
Tawułki są kępiastymi bylinami, w zależności od odmiany osiągającymi od 30 do 150 cm wysokości, z pierzastymi liśćmi ponad którymi unoszą się wiechowate kwiatostany w odcieniach bieli, różu i czerwieni. Kwitną od czerwca do września.
Byliny te najlepiej czują się w półcieniu, w wilgotnej, żyznej i próchnicznej glebie o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Należy pamiętać, że podłoże powinno być przepuszczalne, ponieważ tawułki nie lubią mieć zalewanych korzeni. Nie znoszą podłoża wapiennego i gliniastego. Ważne, aby obficie je podlewać podczas gorącego lata.
Tawułki można sadzić w grupach (bo kiedy kwitną ich widok zapiera dech w piersiach), pojedynczo lub w pojemnikach. Nadają się obsadzania cienistych zakątków w naszym ogrodzie lub brzegów zbiorników wodnych. Można także sadzić je wzdłuż ścieżek, co daje efekt uroczego kwitnącego żywopłotu.
Do ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych należy ściółkowanie, które zapobiega wyparowywaniu wody z podłoża, obcinanie przekwitniętych kwiatostanów oraz odmładzanie. Należy bowiem wiedzieć, że tawułki mają silnie rozrośniętą i zwartą bryłę korzeniową, dlatego w celu odświeżenia kępy, zaleca się ją dzielić co 3-4 lat.
Do chorób bakteryjnych tawułek należy:
- bakteryjna plamistość liści (Xanthomonas sp., Pseudomonas cichorii) na dolnych liściach pojawiają się jasnobrązowe plamy, wokół których widoczna jest żółta obwódka.
Do chorób grzybowych atakujących tawułki należy:
- gnicie korzeni i zgorzel podstawy pędu ( Phytophthora spp.)
- mączniak prawdziwy (Erysiphe polygoni) na liściach widoczny biały nalot.
- szara pleśń (Botrytis cinerea) widoczne wodniste plamy na dolnych liściach i kwiatach, a także szary nalot na obumarłych tkankach.
Do szkodników atakujących tawułki należy:
- przędziorek chmielowiec wskutek żerowania na liściach powstają czerwonawobrązowe przebarwienia.
- mszyca smugowa – wskutek żerowania liście skręcają się.
GATUNEK | CHARAKTERYSTYKA |
Astilbe x arendsii | Z reguły zakwitają wcześniej niż inne odmiany, osiągają rozmiary od ponad 40 do 120 cm |
Astilbe chinensis | Zakwitają później niż większość tawułek Arendsa, są bardziej odporne na suszę, najlepiej ze wszystkich odmian znoszą nasłonecznienie |
Astilbe japonica | Tawułki zaliczane do tej grupy osiągają przeważnie około 1m wysokości |
Astilbe simplicifolia | Należą tutaj tawułki zwarte, nisko rosnące |
Astilbe thunbergii | Zakwitają późno, osiągają rozmiary do około 120 cm, mają łukowato wygięte wiechy |