Jarzmianki to oryginalne byliny należące do rodziny selerowatych, które swoim zasięgiem obejmują środkową, południową i wschodnią Europę. Rodzaj Astrantia liczy około 9 gatunków, z których jeden występuje w lasach liściastych i na łąkach naszej rodzimej flory i jest nim:

jarzmianka większa (Astrantia major) – gatunek tworzy kępy zielonych, dłoniasto-dzielnych liści, z których wyłania się sztywna łodyga unosząca grona ciekawych, kremowo-białych, przypominających „poduszeczki do szpilek” kwiatostanów. Gatunek być może nie należy do najatrakcyjniejszych, jednakże doczekał się mnóstwa pięknych odmian uprawnych, np.:

• Ruby Wedding – jedna z bardziej znanych odmian, dorasta do 50-60 cm wysokości, posiada rubinowe kwiatostany.
• Florence – odmiana dorasta do 90 cm wysokości, posiada jasnoróżowe kwiatostany.
• Midnight Owl – odmiana dorasta do 80 cm wysokości, posiada czerwonofioletowe kwiatostany.
• Roma – odmiana dorasta do 70 cm wysokości, posiada ciemnoróżowe kwiatostany.
• Star of Beauty – odmiana dorasta do 60 cm wysokości, posiada biało-fioletowe kwiatostany.
• Star of Royals – odmiana dorasta do 50 cm wysokości, posiada białe kwiatostany z lekkim odcieniem różu.
• Sunningdale Variegated – odmiana dorasta do 70 cm wysokości, posiada jasnoróżowo-zielonkawe kwiatostany i zielone liście z białym obrzeżem.

Inne ciekawe odmiany (często krzyżówki pomiędzy Astrantia major i maxima lub nienazwanymi gatunkami)to:

• Buckland – krzyżówka dorasta do 90 cm wysokości, posiada biało-bladoróżowe kwiatostany.
• Moulin Rouge – krzyżówka dorasta do 40 cm wysokości, posiada ciemnopurpurowe kwiatostany.
• Dark Shiny Eyes – krzyżówka dorasta do 60 cm wysokości, posiada biało-czerwone kwiatostany.
• Hadspen Blood – krzyżówka dorasta do 75 cm wysokości, posiada ciemnoczerwone kwiatostany.

Jarzmianki to długowieczne byliny o zielonych, błyszczących, dłoniastych liściach i licznych oryginalnych kwiatostanach (VI-VII), które świetnie nadają się na kwiat cięty. Można je także z powodzeniem zasuszać. W zależności od odmiany jarzmianki osiągają wysokość od 40 cm, np. ‘Moulin Rouge’ do 90 cm, np. ‘Florence’.

Jarzmianki najlepiej czują się na stanowiskach półcienistych, choć bez problemu zniosą większą dawkę słońca pod warunkiem, że gleba będzie stale wilgotna. Podłoże pod ich uprawę powinna być żyzne, próchniczne, przepuszczalne, no i nigdy suche.

Jarzmianki bardzo ładnie prezentują się nad brzegami zbiorników wodnych lub na mieszanych rabatach, w towarzystwie traw lub innych wyższych bylin, np. pysznogłówek, dzwonków, wilczomleczy. Najefektowniej wyglądają sadzone w grupach.

Do zabiegów pielęgnacyjnych należy:

• ściółkowanie, zapobiegające wyparowywaniu wilgoci z podłoża,
• usuwanie przekwitniętych kwiatostanów, pobudzające rośliny do ponownego zakwitnięcia,
• usuwanie przekwitniętych kwiatostanów, zapobiegające nadmiernemu samosiewowi,
• odmładzanie starszych egzemplarzy, poprzez podział kępy wczesną wiosną (mniej więcej co 4 lata).

Do chorób grzybowych atakujących jarzmianki należy:

• mączniak prawdziwy – obecny biały, później ciemniejący nalot na powierzchni liści.

Do szkodników atakujących jarzmianki należą:

• mszyce
• miniarki – muchówki, których larwy wygryzają korytarze pod górną skórką liścia.