Bardzo dekoracyjne liście, delikatne, często pachnące kwiaty, mało wymagająca pielęgnacja i stosunkowa odporność na choroby – to jedne z najważniejszych atutów jakie posiadają funkie (Hosty). Nic więc dziwnego, że są niesłychanie popularnymi bylinami, chętnie sadzonymi w naszych ogrodach. Najlepiej czują się na stanowiskach półcienistych, jednak istnieją gatunki, które wolą słoneczne miejsca.

Rodzaj Hosta liczy około 40 gatunków, występujących głównie we wschodnich Chinach, Korei i Japonii. W wyniku prac hodowlanych powstają coraz to nowsze odmiany uprawne funkii. Obecnie jest ich zarejestrowanych ponad 3800.

Funkie są roślinami długowiecznymi, zielnymi, a ich organami podziemnymi są bulwiasto zgrubiałe kłącza. Liście funkii osadzone są skrętolegle, a ich powierzchnia, faktura, jak i barwa bywa naprawdę zróżnicowana. Jeśli chodzi o wielkość tych bylin, to jest ona zależna od wieku, gatunku, odmiany i warunków siedliskowych. Wyróżniamy następujący podział wielkości funkii :

• karłowate – do 10 cm średnicy
• miniaturowe – 10-20 cm średnicy
• małe – 25-30 cm średnicy
• średnie – 40-60 cm średnicy
• duże – 60-90 cm średnicy
• bardzo duże – powyżej 90 cm średnicy

Ogólnie rzecz biorąc, większość funkii najlepiej czuje się na stanowiskach półcienistych, jednakże są i takie gatunki i odmiany, które dobrze radzą sobie z silniejszym zacienieniem, jak i wytrzymują większe porcje promieni słonecznych. Można przyjąć, że:

• cień i półcień, to najlepsze stanowisko dla odmian o liściach zielonych i niebieskich jeśli w ogrodzie znajdują się drzewa i krzewy to bardzo dobrze będzie się wśród nich czuła, np. funkia (Hosta), np. Big Mama, Blue Diamond, Blue Umbrellas.
• półcień, to najlepsze stanowisko dla odmian o liściach wielobarwnych, np. Frances Williams, Brim Cup, Gold Standard, Great Expectations.
• stanowisko, do którego dociera poranne bądź popołudniowe słońce jest odpowiednie dla funkii o żółtych liściach, np. Sum and Substance, Sun Power.

Powinniśmy pamiętać, że sadząc funkię na stanowisku nasłonecznionym, należy zapewnić jej więcej wilgoci. Obowiązuje zasada, że im więcej słońca, tym więcej wody.

Funkia ogrodowa charakteryzuje się pięknymi kwiatami. Są one podobne u wszystkich gatunków. Okres kwitnienia tej rośliny jest dosyć rozległy. Część kwitnie w lipcu, a część dopiero wczesną jesienią. Kolor kwiatów to zazwyczaj fiolet lub biel.

System kłączy i korzeni funkii jest bardzo dobrze rozbudowany, dzięki czemu dobrze znoszą różne rodzaje gleby. Większość funkii najlepiej rośnie w żyznym, wilgotnym i przepuszczalnym podłożu, lekko kwaśnym, o odczynie około ph=6, niemniej jednak dobrze radzą sobie także w podłożu obojętnym lub lekko zasadowym. Zaleźć można i takie gatunki funkii, które uwielbiają gleby ciężkie i stale wilgotne, np. Hosta alismifolia, Hosta ventricosa, Hosta siebolda (funkia sina).

Ważne jest, aby pamiętać o rozsądnym nawożeniu funkii, ponieważ przenawożenie azotem może być przyczyną zaniku przebarwień, wiotkości liści oraz obniżeniu odporności na mróz.

Uprawa i nawożenie Uprawa tego typów roślin ogrodowych nie przysparza dużych problemów. Do ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych należy ściółkowanie, usuwanie martwych i chorych liści oraz odmładzanie silnie rozrośniętych egzemplarzy. Ściółkowanie zapobiega wyparowywaniu wody z podłoża oraz zasychaniu wierzchniej warstwy gleby. Najlepszym materiałem do tego celu jest kora. Przez pozbywanie się pożółkłych i chorych liści oraz przekwitniętych kwiatostanów likwidujemy źródło chorób grzybowych, które się na nich rozwijają. Jeśli chodzi natomiast o odmładzanie funkii, to nie ma jakiejś określonej zasady, która mówi co ile lat powinno się je dzielić. Jeśli widzimy, że dany egzemplarz z roku na rok słabiej rośnie, ma mniejsze liście, to znak, że najwyższy czas sięgnąć po łopatę i krok po kroku zająć się jej odmładzaniem.
Ważne jest, aby pamiętać o rozsądnym nawożeniu funkii, ponieważ przenawożenie azotem może być przyczyną zaniku przebarwień, wiotkości liści oraz obniżeniu odporności na mróz.

Gatunki uprawiane w Polsce Gatunki uprawiane w Polsce W Polsce największą popularnością cieszy się funkia ogrodowa. Jednak coraz częściej miłośnicy ogrodów zaczynają sięgać także po inne, równie piękne odmiany tej rośliny. Na dużą uwagę zasługuje funkia sina, która osiąga imponujące rozmiary. Jej ogromne, lekko niebieskie liście są niezwykle efektowne.
Kolejną, także pokaźną odmianą jest funkia olbrzymia, osiągająca ok. 80 cm wysokości. Gatunkami, na które również warto zwrócić uwagę są: funkia falista, biała i japońska. Falista posiada fantazyjne liście o kontrastowych barwach. Doskonale prezentuje się na rabatach.
Funkia biała uznawana jest za jedną z najpiękniejszych roślin ozdobnych w ogrodzie. Jej liście wyróżniają się od liści innych odmian. Są białe lub w jasno kremowe. Niektóre jej odmiany posiadają zielone obwódki, które nadają jeszcze ciekawszego wyglądu. Hosta Japonica, należy do tych mniej popularnych, jednak ona ma się czym pochwalić. Charakteryzuje się mrozoodpornością, dlatego do jej uprawy sprawdzą się miejsca chłodne i zacienione.

Choroby i szkodniki Do najczęstszych chorób grzybowych atakujących funkie należą:

• rizoktonioza (Rhizoctonia solani) korzenie brązowieją i brunatnieją wraz z nasadą pędu. Roślina zamiera.
• zgnilizna podstawy pędu (Sclerotium rolfsii, Botrytis cinerea) podstawa pędu, a także część liści, brązowieje. Roślina zamiera.
• plamistość liści (Colletotrichum gloeosporioides, Phyllosticta funkiae)

Do szkodników atakujących funkie należą:

• ślimaki nagie, takie jak: pomrów siateczkowaty, pomrów mały, pomrowik polny
• mszyca burakowa

Występuje także szereg chorób wirusowych zdolnych do porażania funkii, z których najgroźniejszy jest Wirus X funkii.